Fotoplastikon ma kształt XIX-wiecznego drewnianego kiosku, na którego ścianach umieszczone są wizjery w kształcie lornetek. Patrząc w nie, cofniemy się w czasie, oglądając Poznań na zdjęciach od lat 20. do 70. Dla jednych poznaniaków będzie to lekcja historii, dla innych – przypomnienie obrazów, które widzieli osobiście.
fot. Grzegorz Okoński
fot. Grzegorz Okoński
fot. Grzegorz Okoński
fot. Grzegorz Okoński
Fotoplastikon stanął na skwerze Wilhelmiego, tuż przy baszcie, za bramą od strony placu Wolności. To – jak zapowiada Archiwum Państwowe w Poznaniu, inicjator ustawienia „kiosku” – jedyna w swoim rodzaju wystawa prezentująca archiwalne fotografie Poznania od okresu przedwojennego.
Podobne fotoplastikony Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie spotkały się z ogromnym zainteresowaniem w czasie ekspozycji w Warszawie, Zamościu, Krakowie i Koszalinie. NAC zaproponowało zatem Archiwum Państwowemu w Poznaniu udział w projekcie „Archiwalny Fotoplastikon”, który jednocześnie stal się elementem uświetnienia stulecia utworzenia sieci Archiwów Państwowych.
– Mobilny fotoplastikon, stylizowany na lata przedwojenne, jest dostępny dla zwiedzających w Poznaniu na skwerze Romana Wilhelmiego od 5 czerwca do 8 lipca tego roku – informuje Henryk Krystek, dyrektor Archiwum Państwowego w Poznaniu. – Pięć stanowisk stereoskopowych pozwoli podziwiać ożywione archiwalne zdjęcia miasta w formacie 3D i 2D. Każde stanowisko może pokazywać inny temat, co pozwoliło na podzielenie zdjęć na pięć galerii.
Format 3D reprezentują dwie galerie przedstawiające Poznań w obiektywie wybitnego fotografa Henryka Poddębskiego, z lat 1928 – 1933. W sumie zawierają one 15 fotografii. Kolejne 10 zdjęć wykonano w 1959 roku i są prezentowane w formacie 2D. Ich autorem jest Norweg Mogens Torsleff, fotografujący Poznań w latach 50. Wreszcie dwie dalsze galerie pokazują „Archiwalny Poznań, lata 1910-1938” (12 pocztówek) i „Archiwalny Poznań, lata 1939-1969” (13 pocztówek).
Zdjęcia są czarno-białe i kolorowe, wszystkie wyraźne i starannie i opisane. Widz nie musi nic robić: tylko podchodzi, wybiera galerię, czytając tabliczki na ścianach fotoplastikonu i zbliża oczy do „okularów” – wizjerów. Zdjęcia przesuwają się same, widzowie mogą więc skupić się na podziwianiu kadrów. Oczywiście z fotoplastikonu można korzystać bezpłatnie: po prostu podchodzimy i oglądamy kadry dawnego Poznania.
Przy okazji można sprawdzić swoją wiedzę o mieście – czy wiecie, gdzie były (i są do dziś) obiekty Hotelu Polonia, gdzie mieścił się Pałac Rządowy podczas Powszechnej Wystawy Krajowej, jak przed wojną wyglądała katedra, a jak kościół św. Marcina, albo – czy wyobrażacie sobie halę produkcyjną Zakładów Państwowego Monopolu Tytoniowego w Poznaniu?
– Dodatkowo w tym roku Narodowe Archiwum Cyfrowe przygotowało niespodziankę – wersję cyfrową tegorocznych i zeszłorocznych wystaw, którą będzie można oglądać online za pomocą nakładki tworzącej efekt trójwymiarowości (typu: Google Cardbox) – dodaje Henryk Krystek.
Archiwum Państwowe i Archiwum Archidiecezjalne organizują w piątek cykl prelekcji dotyczących wielkopolskich zamków, a w sobotę – drzwi otwarte w Archiwum Zakładowym Urzędu Miasta Poznania (ul. Świerkowa 10) i Archiwum Państwowym w Poznaniu.
Grzegorz Okoński
Źródło: https://gloswielkopolski.pl/poznan-fotoplastikon-w-nowym-miejscu-przyjdz-i-zobacz-w-nim-trojwymiarowe-zdjecia-poznania-sprzed-lat/ar/c1-14186839